Ылаҡ (22.12 – 20.01)
Төп эшегеҙҙә ниндәйҙер яңы йүнәлеш буйынса эшләргә тура килер һымаҡ. Был осраҡта элегерәк алған белемегеҙ ныҡ ярҙам итергә тейеш. Ғөмүмән, яҡын арала етди һынау аша үтергә мәжбүр булырһығыҙ. Аҙна йомғаҡтарынан ҡәнәғәт ҡалырһығыҙ.
...

- Кухняла мөмкин тиклем күберәк ро­зетка ҡуйырға тырышығыҙ. Улар техника торасаҡ һәр ерҙә булырға тейеш. Тройник ҡулланмаҫ өсөн, ике яҡлы розетка һатып алығыҙ.

- Иҫке канализация торбаларын плас­тик торбаларға алмаштырғанда уларҙы нимә менәндер тышларға онотмағыҙ. Сөнки өҫтәге күршеләрегеҙ унитаз менән файҙаланғанда тауыш ныҡ ишетелеп торасаҡ.
...

Ауыр тормош юлын үткән Миңлегөл Фәйзрахмановаға ғүмер көҙөндә һөйөүгә күмелеп йәшәргә насип иткән

Үткән быуаттың утыҙынсы йылдарында өйләнешкән Сәйет менән Санияның күркәм ғаиләһендә тупырлашып балалар үҫһә лә, улар­ға ҡыуаныстары бөтөн тойолмаған, сөнки тулылыҡ өсөн ата менән әсәгә ҡыҙ бала етмәгән. Һөйөн­дөрөп кенә донъяға килгән ҡыҙ балалары гел бәләкәй саҡтарында уҡ йән биреп, баҡыйлыҡҡа китә торған. Сираттағы ҡыҙ бала тыуыуы тураһында яр һалғас, бәпесте, йәшәһен, тип, йола үтәп, тәҙрәнән һатып алғандар. Ҡыҙсыҡҡа оҙон ғүмер юрап, уны үлемдән төрлөсә һаҡларға маташҡан ата-әсә сабый­ға Рая исемен ҡушҡан. Ғүмере булғас, йәшәп киткән бит Раяҡай. Тик үҫә килә, күҙҙәре менән проблема булыуы асыҡланған. Утты ҡабыҙыу менән өҫтәл аҫтына ҡасҡан баланың ут яҡтыһынан күҙе ауыртҡанын аңлағас, Сания ҡыҙын табиптарға күрһәтеү өсөн ҡалаға юллана. Электричкала юлдаштары менән танышып һөйләшеп киткәс, бер ҡатын Санияға, ҡыҙыңа исеме килешмәй, шуға күҙе насар күрә, ти: “Иң оло улыңдан төнгө сәғәт 12-лә мөрйәнән “Миңле” һүҙе менән берәй ҡушма исемде өс тапҡыр ҡысҡырт, шунан ҡыҙың күрә башлар”. Ышанырлыҡ та түгел кеүек, ә шулай ҙа Сания осраҡлы танышының һүҙен тыңлап, ауылына кире ҡайтҡас, ҡыҙына Миңлегөл тип исем ҡысҡыртҡан, һәм бала, ысынлап та, һауыҡҡан....

Бөгөнгө ҡунағыбыҙ – “Киске Өфө” гәзитенең “ҡала тормошо” бүлеге мөдире, Википедияның иң әүҙем ирекмәндәренең береһе Зәйтүнә Наримйән ҡыҙы Ниғәмәтйәнова.

– Бөгөн Википедия тураһында күп ишетергә тура килә. Был бик кәрәк проектмы? Уның актуаллеге нимәлә? Ғөмүмән, унда мәҡәләләр яҙыу, тәржемә итеүҙең мәғәнәһе бармы?
– Википедия – ике һүҙҙән ҡушып яһалған вики – етеҙ һәм энциклопедия. Йәғни етеҙ, тиҙ энциклопедия. Бөгөн Башҡорт Википедияһында төрлө темаға ҡағылышлы 41 мең самаһы мәҡәлә булһа, Рус Вики­педияһында был һан миллион ярым­ға етеп бара. Тимәк, ни тиклем күберәк тел беләһегеҙ, шул тиклем күберәк мәғлүмәткә эйә булаһығыҙ. Баҫма энциклопедия күпмелер ваҡыттан һуң ғына ҡабаттан баҫыла, ә Википедия көн һайын яңыртылып тора. Ә инде инглиз телен­дәге 5 миллион мәҡәлә Башҡорт Википе­дияһында булһа һәм, шуға өҫтәп, халҡыбыҙға ҡағылышлы бөтә мәғлүмәт индерелһә, был энциклопедияның баһаһы бөткөһөҙ!...

Ылаҡ (22.12 – 20.01)
Матди хәлегеҙ күҙгә күренеп һәйбәтләнер. Күптәрҙең уйлап йөрөгән әйберҙе һатып алырға мөмкинлеге тыуыр. Был аралағы бөтә үҙгәреш тә мотлаҡ һеҙҙең файҙаға булыр. Иң өмөтлө көндәрегеҙ – шаршамбы һәм йәкшәмбе.
...

йәки Ни өсөн үҙебеҙҙә беҙҙе мыҫҡыл итәләр?

Рәсәйҙең ҡайһы бер “белгестәре” ваҡыты-ваҡыты менән беҙҙең шәхестәребеҙгә яла яғып тора. Айырыуса милли батырыбыҙ Салауат Юлаев менән донъяға билдәле ғалим, Рәсәй федерализмының башында тороусы Әхмәтзәки Вәлидигә “эләгә”. Милләтебеҙгә лә, телебеҙгә лә ҡаршы нимәлер әйтеп ҡалырға тырышыусылар ҙа күбәйҙе. Шуныһы һағайта: беҙҙе үҙебеҙҙә мыҫҡыллайҙар. Ә беҙ нимә эшләйбеҙ?!
...

“Шүлгәнташ” дәүләт ҡурсаулығы хеҙмәткәрҙәре Кәшәлә утарына юлланғанда йылға янында бер ағасҡа тап булған. Йыуан ғына уҫаҡ ҡондоҙҙарға “ашхана” булып хеҙмәт итә икән!

Коллегаларыбыҙ был күренеште фотоға төшөрөп алғандан һуң ғына тапал­ған һуҡмаҡты күреп ҡалған. Урман юлы уларҙы “ашхана” хужаларына алып барған – эҙҙәр ҡондоҙҙарҙың ояһына инеп юғал­ған. Ҡурсаулыҡ хеҙмәткәрҙәренең күҙәтеүҙәре буйынса, ҡондоҙҙар ояларынан март урталарында уҡ сыға башлаған. Әйткәндәй, улар яңы ризыҡ артынан өңдәренән ҡыштың йылы көндәрендә лә килеп сыға икән. Үткер тешле йәнлектәр ҡыштың күп ваҡытын йоҡлап үткәрә, ә тыныс ҡына йоҡлар өсөн, әлбиттә, тулы ҡарын кәрәк. Әйтеүе генә анһат, бер ҡондоҙ ғаиләһенә ҡыш сығыу өсөн тоннанан ашыу ағас ботағы талап ителә. Ҡондоҙ көнөнә бер килограмм ағасты ашап бөтә. Ағас ҡайырыһы һәм уның аҫтындағы йомшаҡ өлөшө – уларҙың иң яратҡан аҙығы.
“Шүлгәнташ” ҡурсаулығында былтыр 33 ҡондоҙ ғаиләһе иҫәпләнгән, улар йылғаларҙа 37 плотина төҙөгән.

Раушания Ғәлина,
«Шүлгәнташ» ҡурсаулығы хеҙмәткәре.

...

Ылаҡ (22.12 – 20.01)
Эш урынығыҙҙа абруйығыҙ мотлаҡ артыр. Һеҙгә мөрәжәғәт итеүсе кешеләр ҙә күбәйер, бәлки. Шаршамбыла үҙегеҙҙәге өлкәнерәк һәм вазифалыраҡ кешеләр менән дәғүәгә инмәгеҙ. Иғтибарығыҙҙы элек тамамланмай ҡалған эштәрегеҙгә йүнәлтегеҙ....

(15 апрель – Экологик белем көнө)

Яҙҙың ныҡлап урынлашыуы менән һәр ихатала тиерлек баҡса ҡаҙыу, сүп-сар яғыу мәшәҡәттәре башланыр. Ер эштәре менән булыш­ҡанда йылдан-йыл тутыҡҡан батарейкаларға йышыраҡ юлығаһың. Ә сүп-сар яндыр­ғанда ҡара болот булып пластик һауыттар төтөнө үрләй, янында торһаң әсе пластмасса еҫенә сыҙарлыҡ түгел.
– Батарейка картуф баҡсаһына нисек килеп эләккәндер, һәр бер сүп-сар ташлағанды хәтерләп буламы ни! – тип аҡланыр берәү.
– Келәт тулы пластик шешәләр­ҙе яндырмай ни эшләтәһең?! – тип өҫтәр икенсеһе.
Ә бына бармаҡ ҙурлыҡ бер батарейкалағы ауыр металдар­ҙың 20 квадрат метр ерҙе, унда үҫкән йәшелсә-емеште ағыулауы хаҡында ни әйтерһегеҙ? Йәки ни бары бер батарейканың 400 литр һыуҙы зарарлай алыуы тураһында? Пластик шешәләр янғанда фосген, диоксин кеүек ҡурҡыныс матдәләр бүленеп сыға. Әйткәндәй, диоксинды организмдан бер нисек тә сығарып булмай һәм ул онкологик ауырыуҙар, астма, аллергия үҫешенә нигеҙ һала.
Быларҙың барыһы ла беҙҙең экологик белемдең һай булыуын күрһәтә. Һәр кем үҙен генә түгел, ә тирә-йүндәгеләрҙе лә ҡайғыртып йәшәү өсөн тәбиғәттә уңайлы шарттар булдырыр­ға бурыслы. БР Тәбиғәттән файҙаланыу һәм экология министрлығының ойоштороу-аналитика бүлеге начальнигы Ринат Зөфәр улы Фәтҡуллин үҙенең тирә-яҡ мөхитте һаҡлауға ҙур өлөш индереүе менән күптәргә өлгө булып тора. Бөгөн ул экологияны яҡшыртыу өсөн ябай ғына ҡағиҙәләр хаҡында һөйләй.
...

Бер кем дә көтмәгәнен белһә лә, йүгереп ҡайтты Илнара өйөнә. Яҙҙың тәүге айы башланып ҡына тора, ә яғырға утын да бөткән. Портфелен иҙәнгә ташланы ла, тышҡа сығып та китте. Ирей ҙә башламаған ҡар аҫтынан бирсәткәле ҡулы менән самалап, яғырлыҡ ҡалдыҡ-боҫтоҡ эҙләй башланы. Йоҡа ҡына бирсәткәһенең һыуланыуына иғтибар ит­мәҫкә тырышып, һәрмәнә торғас тапты тәки бер-ике түмәр башын! Улары елле генә булыуҙарына ҡарамаҫтан, көсө етте: ҡар аҫтынан сығарып, ах та ух килеп, бер урынға тәгәрәтте. Иҫке утын һарайынан балта сығарҙы. Атаһының балта үткерлеген тикшергәнен хәтеренә төшөрөп, уға оҡшарға тырышып, тура баҫып, һул ҡулына ҡорамалын алып, уң ҡулының баш бармағы менән йөҙөн һыйпап ҡараны...Үтмәҫләнеп тә бөткән икән... Эсендә олоған бүреләрен ты­йыпмы, әллә атаһын юҡһыныу тойғоларын йүгәнләүҙәнме, Илнара бар көсөнә түмәргә балтаһын төшөрмәһенме! Бәләкәс кенә ҡыҙҙан бындай уҡ көстө көтмәгән түмәр шаҡ ҡатты шикелле, аптырап, “дыңҡ” итеп уртаға ярылды ла ҡуйҙы... Илнара ике түмәрҙе тураҡлап бөткәнсе шыбыр тиргә батты. Өҫтөндәге еңел курткаһын сисергә тип төймәләренә тейҙе лә, һипһенде. Өләсәһенең атаһына: “Ҡапыл һалма кейемеңде, улым, тирең ҡатҡанын көт, сир инер тәнеңә, юғиһә”, – тигәне иҫенә төштө. Ярылған утынды иллә-алла менән тоҡандырып ебәргәс кенә өҫтөн алмаштырҙы. Шул арала электр плитаһына сәйнүген ҡуя һалып, өйҙө йыйыштырырға ла тотондо. Әсәһе дүрт көн элек күрше ауылға әхирәтенә “хәл белергә” киткәйне, ҡасан ҡайтырын кем белә. Наил ҡустыһының иҙәнгә ташлап бөткән уйынсыҡтарын йыйған булды ла, телевизор ҡабыҙҙы. Уныһы ла бер һәйбәт нәмә күрһәтмәгәс, һүндереп, дәресенә тотондо. Плита боҙола башлаған, күрәһең, бер сүмес һыуы бик оҙаҡ ҡайнамай аптыратты. Инде лә сәйен тиҙ генә һемереп, ҡустыһын алырға балалар баҡсаһына йүгерҙе. Тәрбиәсе Сулпан апаһы, бөгөн Наилды бик матур итеп кейендереп алып килгәне өсөн Илнараға рәхмәт әйтте. Ә тегеһе инде, апаһын күреү менән йүгереп килеп, муйынынан бәләкәй генә йылыҡай ҡулдары менән ҡосаҡлап алды, ә ҡолағына: “Әсәй ҡайттымы?” – тип бышылданы. Тәрбиәсегә күрһәтмәҫкә тырышып, Илнара башын: “Юҡ”, – тип һелкте....