16.10.2013 Бушлай сыр тик ҡапҡанда ғына була

Апрель айында Салауат ҡалаһында йәшәгән егеттең электрон почтаһына, һеҙ 70 мең евро оттоғоҙ, әллә нисәмә миллион кеше араһынан беҙ һеҙҙе һайланыҡ тигән яҙыулы хат килеп төшә. Унда шулай уҡ отҡан аҡсаны нисек алыу тураһында эҙмә-эҙлекле яҙылған була.
Хаттың Нигериянан ебәрелгән булыуы егетте шикләндермәй. Ул хәбәрҙе ебәреүселәр менән әүҙем яҙыша башлай. Аралашыу инглиз телендә барған, ҡайһы берендә русса ла хат килгән. Байыҡтым тип ҡыуанған егет бер нәмәгә лә шикләнмәй, ул хатта паспорт һәм башҡа документтарының күсермәләрен да ебәрә.
Бирелгән тәртип буйынса теркәлеү үткән егет үҙе күрһәткән банк номерына джек-пот аҡсаһынның күсерелеүен көтә башлай. Ләкин уға яңы хат килә һәм унда “айырым формаль ҡағиҙәләрҙе үтеү өсөн 500 доллар аҡса күсерегеҙ” тип яҙылған була.
Бына-бына әллә нисәмә мең евро аҡсалы булам, тип ҡанатланған егет әлбиттә был сумманы – беҙҙеңсә яҡынса 15 мең һум аҡсаны хат ебәреүселәргә ебәрә.
Был күнелһеҙ ваҡиға бының менән генә бөтмәгән. Нигерия мутлашыусылары егеттән, башҡа сәбәптәр табып, 20 мәртәбә аҡса һорай һәм ул, дөйөм һанағанда, 9 мең доллар аҡса күсерә. Аҙаҡтан ғына үҙен алдауҙарын аңлап ҡала.
Был мутлашыу осрағын тикшергән хоҡуҡ һаҡлаусылар белдереүенсә, егеттең аҡсаны Нигерияға түгел, ә Рәсәй төбәктәрендә йәшәгән енәйәтселәргә ебәреүе бар. Күп ваҡытта бындай енәйәттәрҙе икенсе исем-фамилия яҙып теркәлгән аккаунттар аша башҡаралар.
Бушлай сыр тик ҡапҡанда ғына була. Интернет селтәрен гиҙгәндә, электрон почта менән эшләгәндә иң беренсе һаҡ булырға, мутлашыусыларҙан ситтә торорға кәрәк.