RSS-подписка Вконтакте Вконтакте
» » Телем, илем, тип...

29.09.2016 Телем, илем, тип...

Телем, илем, тип...Студенттарҙың яҙғы сессияһы тамамланыу менән кемдер тыуған ауылына ҡайтып китһә, кемдер практика үтергә ашыға.

Беҙ ҙә, Мифтахетдин Аҡмулла исемендәге Башҡорт дәүләт педагогия университеты башҡорт филологияһы факультетының 3-сө курс студенттары, диалектологик практика үтеү маҡсаты менән Башҡортоста­ныбыҙҙың төрлө райондары буйлап сыҡтыҡ. Ярты төркөмөбөҙҙө йылға-күлдәргә бай Әбйәлил яҡтарына ебәр­һәләр, икенсе яртыһы матур-матур дебет шәлдәре менән дан тотҡан иҫ киткес матур тәбиғәтле Ейәнсура районына юл алды. Республикабыҙҙың төрлө төбәгенән йыйылған студенттарҙы башҡа райондарҙы барып күреү, ундағы халыҡ менән танышыу, аралашыу айырыуса ҡанатландырҙы.
– Беҙҙең маҡсат Кесе Ҡыҙыл йылғаһы буйында урынлашҡан Байым, Йәнекәй, Мораҡай, Нияҙғол ауылдарының һөйләш үҙенсәлектәрен йыйыу ине, – тип һүҙ башланы Әбйәлил районында йөрөп ҡайтыусы студенттар. – Оло быуын кешеләре менән аралашҡанда, был ауылдар­ҙың көнсығыш диалектының ҡыҙыл һөйләшенә ҡарауын асыҡланыҡ. Был яҡтарҙа башлыса Күбәләк ырыуы вәкилдәре йәшәй. Халыҡ үҙенең алсаҡлығы, мөләйемлелеге менән айырылып тора, ҡунаҡсыллыҡтарына хайран ҡалырлыҡ – инеп тә өлгөрмәй­һең, сәй эсергә саҡыралар. Ауылдарҙа өләсәйҙәр башҡорт йырҙарын, сеңләүҙәрен, мөнәжәттәрен, таҡмаҡтарын бик күп белә.
– Ейәнсура районында иһә маҡсатыбыҙ Өҫкәлек йылғаһы буйында урынлашҡан ауылдарҙан йәнле һөйләш өлгөләрен йыйыу ине. Беҙ Үрге Муйнаҡ, Урта Муйнаҡ, Түбәнге Муйнаҡ, Мәзит, Ғәббәс, Өмбәт ауылдары һөйләшен өйрәндек, диалектологик материал йыйҙыҡ, уларҙың тормош-көнкүреше, йә­шәү рәүеше, кәсеп-һөнәре менән таныштыҡ. Ейәнсура шәлдәре менән дан тота, тип юҡҡа ғына әйтмәйҙәр икән. Урындағы халыҡтың ата-бабаларыбыҙҙың ғөрөф-ғәҙәттәрен, кәсеп-һөнәрен, йолаларын һаҡлап килеүе, үҙҙәренән ҡала килгән быуынға өйрәтергә тырышыуы бик һоҡлан­дыр­ҙы. Барлыҡ эштәрен ташлап, онотола барған һағыҙ ҡайнатыу, быйма баҫыу, ҡорот әҙерләү эштәре менән күрһәтмә рәүештә таныштырыусы Ғиз­зәтулла ағай менән Гөл­сирә апай Сырлыбаевтар ғаиләһенә һәм барлыҡ атап үткән ауылдар халҡына ярҙамдары, ихлас йөҙҙәре өсөн оло рәхмәтебеҙҙе белдерәбеҙ, – тип йылы һүҙҙәрен дә еткерҙеләр.
Әлбиттә, беҙҙең диалектологик практика бының менән генә тамамланманы. Уның икенсе этабында университетыбыҙға ҡайтып, тупланған материалдарҙы эшкәрттек, ғилми һығымталар яһаныҡ, видео, аудиояҙмаларҙы ҡулъяҙмаға күсерҙек. Беҙҙең факультетта күп йылдар буйына тупланған диалектологик материалдар бар, уларҙы тел белгестәре, күренекле про­фессор­ҙарыбыҙ эшкәртә, студенттар менән төрлө ғилми эш башҡаралар. Тимәк, беҙҙең эшебеҙ башҡорт тел ғилеме өсөн ҙур әһәмиәткә эйә.
Был практика беҙҙе тағы ла нығыраҡ яҡынайтты, берләштерҙе, бер ҡасан да онотолмаҫлыҡ булып күңелдә ҡалды. Практиканы ойошторғандары өсөн университетыбыҙға, факультетыбыҙ деканы Луиза Хәмзә ҡыҙы Сәмситоваға, етәкселәребеҙ Рәхимә Ғөбәйт ҡыҙы Таһироваға һәм Вадим Зәйнулла улы Толомбаевҡа ҙур рәхмәт.

Гүзәлиә НАФИҠОВА,
М. Аҡмулла исемендәге
БДПУ студенты.










Оҡшаш яңылыҡтар



Ҡыл-ҡумыҙ алиһәһе

05.10.2019 - Мәғариф Ҡыл-ҡумыҙ алиһәһе


Шатлыҡҡа ла,  борсолоуҙарға ла тулы уның йөрәге

Ата-әсәләрҙең төп хаталары

Бер бала ла юғалмаһын!

26.09.2019 - Мәғариф Бер бала ла юғалмаһын!


«Уҡыусының ихтирамы – иң ҙур баһа»

Һарытауҙың рухлы ҡыҙы

17.09.2019 - Мәғариф Һарытауҙың рухлы ҡыҙы


Рух һәм ҡөҙрәт биреүсе

12.09.2019 - Мәғариф Рух һәм ҡөҙрәт биреүсе


Бар яҡтан да килгән ул

26.08.2019 - Мәғариф Бар яҡтан да килгән ул


Эш һөйгәнде ил һөйгән

12.08.2019 - Мәғариф Эш һөйгәнде ил һөйгән


“Баламды йәберләмәгеҙ!”

“Һатып ал, һатып ал!”

28.06.2019 - Мәғариф “Һатып ал, һатып ал!”


Ата-әсәләргә кәңәштәр

08.06.2019 - Мәғариф Ата-әсәләргә кәңәштәр


Яңы мәктәп  яңы өмөттәр уята

Бала һаранлығы өсөн ун ҡағиҙә

Сәмле, тәүәккәл, һәләтлеләр!

Һорау - яуап? Балалар түңәрәктәре һәм сертификаттар

Ете бөртөк ун беренселәр

21.05.2019 - Мәғариф Ете бөртөк ун беренселәр


“Тамыр”лы бала саҡ – рухлы бала саҡ

«Тел уҡытыусыһы таш диуар кеүек булһын»

Мөһим эштәр алда әле

17.04.2019 - Мәғариф Мөһим эштәр алда әле


Һаҡ булығыҙ: йәнһүрәт!

30.03.2019 - Мәғариф Һаҡ булығыҙ: йәнһүрәт!


Ниндәй йәнһүрәтте ҡарарға мөмкин?

Белемегеҙ илгә файҙа килтерһен!

Бала рәхимһеҙлегенә юл ҡуйма!