RSS-подписка Вконтакте Вконтакте
» » Алтынға тиң торма

19.09.2018 Алтынға тиң торма

Алтынға тиң торма
Боронғо гректар торманы (редька) алтын урынына күргән. Байрам көндәрендә улар Аполлондың тәхетенә өс төп йәшелсә менән кәрзин килтергән. Кишер әһәмиәте буйынса өсөнсө урында килгән, шунлыҡтан ул – “ҡурғаш”, ә сөгөлдөр “көмөш” титулына лайыҡ булған. Торманы иһә, беренсе урынға ҡуйып, алтынға тиңләгәндәр.

Алтынға бәрәбәр был йәшелсә шәкәргә, күҙәнәктәргә, майҙарға, ферменттарға, углеводтарға, аҡ­һымдарға һәм витаминдарға бай. Әммә уның төп ҡиммәте – минераль тоҙҙарында. 100 г аҡ тормала 0,6 мг тимер, 13 мг фосфор, 22 мг магний, 35 мг кальций һәм 357 мг калий бар. Ҡара тормала калий тағы ла күберәк – 1119 мг! Башҡа бер йәшелсә-емештә лә ул тиклем калий юҡтыр.
Витаминдар әллә ни күп түгел, әммә улар ҡышҡыһын да яҡшы һаҡланыуы менән әһәмиәтле. Эфир майҙары һәм гликозидтар тормаға әсе тәм һәм хуш еҫ бирә. Өҫтәүенә, улар микробтарға ҡаршы тороу үҙенсәлегенә эйә.
Халыҡ медицинаһында иң беренсе сиратта торманың һутын ҡулланалар. Ул һалҡын тейеүҙән, тын юлдары елһенеүҙән, бронхиттан, үпкә ауырыуҙарынан ярҙам итә.
Һутын алыу өсөн ҙур ғына йәшелсәнең урта өлөшөн соҡоп алалар һәм шуны бал, шәкәр менән тултыралар. Өҫтөн ҡырҡып алынған өлөшө менән ябып, йылы урынға ҡуйғанда, бер нисә сәғәттән һуң шифалы һуты бүленә башлай. Уны көнөнә 5 тапҡыр ҡалаҡлап эскәндә, көслө оҙайлы йүтәлдән файҙаһы ҙур.
Бал ҡушып буталған торма һуты үт ҡыуығында һәм бөйөрҙәге таштан, шешенеүҙән, бауыр ауырыу­ҙарынан, атеросклероздан да ярҙам итә.
Торма – аҡ ҡанлылыҡтан яҡшы сара. Бының өсөн бер үк күләмдә торма, кишер һәм сөгөлдөр һутын ҡара шешәгә ҡойоп, тышын ҡамыр менән уратырға һәм өс сәғәткә 40 – 45 градусҡа тиклем ҡыҙҙырылған мейескә ҡуйырға. Әҙер булғас, төнәтмәне ҡараңғы урында һаҡлар­ға. Ике-өс ай дауамында көнөнә 3 – 5 тапҡыр ашар алдынан берәр ҡалаҡ эсергә.
Һутын һәм ҡырғыстан үткәрелгән торманы ревматизмдан быуындар һыҙлауын дауалау өсөн дә ҡулланалар. Бының өсөн 1,5 стакан һутҡа бер стакан бал, 0,5 стакан араҡы, бер ҡалаҡ тоҙ ҡушырға һәм яҡшы итеп болғатыр­ға. Һуңынан уның менән ыуынырға, ауыртҡан урынға һөртөргә була.
Ҡырғыстан үткәрелгән торманы горчичник урынына ла ҡулланырға мөмкин: марлянан тегелгән тоҡсай­ға һалып, ауыртҡан урынға ябаһың.
Бронхиттан – күкрәк ситлеген, радикулиттан бил тапҡырын һуты менән ыуырға ярай.
Күҙәнәктәргә бай булыу сәбәпле, торма эс ҡатыуҙан да яҡшы ярҙам итә. Әммә артыҡ ныҡ мауығырға ярамай, көнөнә 50 г ашау ҙа етә.
Торманың файҙаһы күп булыу менән бер рәттән, ул ашҡаҙан-эсәк трактын, бөйөрҙө ялҡынһытыуы ла ихтимал. Шунлыҡтан гастрит, ашҡаҙан, бөйән сей яраһы, бауыр, ашҡаҙан аҫты биҙе сирҙәре менән яфаланыусылар­ға уны ҡулланырға ҡушылмай.
Салат йәки башҡа ризыҡ әҙерләгәндә әселеген кәметеү өсөн, ғәҙәттә, ҡырғыстан үткәрелгән кишер өҫтәйҙәр.










Оҡшаш яңылыҡтар



Әгәр балағыҙға дуҫ булһағыҙ, уға «аниме» сире йоҡмаясаҡ

Бал файҙалы.  Әммә барыһына ламы?..

13.10.2019 - Һаулыҡ һаҡлау Бал файҙалы. Әммә барыһына ламы?..


Шәкәр диабетын дауалау

12.10.2019 - Һаулыҡ һаҡлау Шәкәр диабетын дауалау


Ҡотҡарырға ашыҡмағыҙ

07.10.2019 - Һаулыҡ һаҡлау Ҡотҡарырға ашыҡмағыҙ


Картуф менән дауаланыу

06.10.2019 - Һаулыҡ һаҡлау Картуф менән дауаланыу


Тиҙ ҙә, тәмле лә, файҙалы ла

05.10.2019 - Һаулыҡ һаҡлау Тиҙ ҙә, тәмле лә, файҙалы ла


“Сәнскәкле рауза”

30.09.2019 - Һаулыҡ һаҡлау “Сәнскәкле рауза”


Тыныс йоҡо, тәмле төштәр…

29.09.2019 - Һаулыҡ һаҡлау Тыныс йоҡо, тәмле төштәр…


Көҙгөһөн ауырыуҙан нисек һаҡланырға?

Ҡабаҡ өлгөрҙө

24.09.2019 - Һаулыҡ һаҡлау Ҡабаҡ өлгөрҙө


Артыҡ эшһөйәрлек гел генә файҙаға түгел

Буйҙы үҙгәртеп буламы?

18.09.2019 - Һаулыҡ һаҡлау Буйҙы үҙгәртеп буламы?


Баш әйләнеүҙең сәбәбе нимәлә?

17.09.2019 - Һаулыҡ һаҡлау Баш әйләнеүҙең сәбәбе нимәлә?


Үткәндәргә үпкәләүҙән файҙа юҡ

16.09.2019 - Һаулыҡ һаҡлау Үткәндәргә үпкәләүҙән файҙа юҡ


Папилломаны  нисек бөтөрөргә?

15.09.2019 - Һаулыҡ һаҡлау Папилломаны нисек бөтөрөргә?


Туҡмай, тимәк, ҡасығыҙ!

13.09.2019 - Һаулыҡ һаҡлау Туҡмай, тимәк, ҡасығыҙ!


Күҙҙәр өсөн академик  Филатовтың тылсымлы дауаһы

Ҡауаҡҡа ҡаршы

11.09.2019 - Һаулыҡ һаҡлау Ҡауаҡҡа ҡаршы


Күҙҙәр һәм  инфекция

10.09.2019 - Һаулыҡ һаҡлау Күҙҙәр һәм инфекция


Бында изгелеккә урын бар

09.09.2019 - Һаулыҡ һаҡлау Бында изгелеккә урын бар


Ниңә ҡулланып ҡарамаҫҡа?!

07.09.2019 - Һаулыҡ һаҡлау Ниңә ҡулланып ҡарамаҫҡа?!


Ҡанды таҙартыу өсөн

29.08.2019 - Һаулыҡ һаҡлау Ҡанды таҙартыу өсөн


Бөйөрҙәге таштар: сәбәбе ниҙә?

27.08.2019 - Һаулыҡ һаҡлау Бөйөрҙәге таштар: сәбәбе ниҙә?


Пластик шешәләр менән һаҡ булығыҙ! Зыянлы…