18.06.2011 Япония, рәхим ит!

Башҡортостанға Япония делегацияһы килеп ҡайтты. Алыҫ көнсығыш иленең утыҙлаған рәсми вәкиле менән осрашыу ваҡытында партнерлыҡ өлкәләре билдәләнде.
Тәү сиратта был – химия сәнәғәтенә һәм ауыл хужалығына ҡараған машина һәм станок төҙөү тармағы. Бигерәк тә химия йүнәлешендә һәйбәт проекттар булдырырға мөмкин, сөнки Башҡортостан был юҫыҡта Рәсәйҙә алдынғы урында тора.
Төҙөлөштә лә ике яҡҡа ла ыңғай йоғонто яһаған эшмәкәрлекте үҫтереп була. Республика япондарҙың тәжрибәһен өйрәнергә әҙер. Беҙҙе айырыуса заманса экологик төҙөлөш материалдары ҡыҙыҡһындыра. БР Президенты Р. Хәмитов эре төҙөлөш компанияһының вәкиллеген асыу мөмкинлеге булыуын да әйтте.
Гүзәл тәбиғәт, уның һауыҡтырыу факторы – беҙҙең республиканың ғорурлығы. Быны ла алыҫ сит ил менән бәйләнештәрҙә файҙаланыр­ға була. Мәҫәлән, ер тетрәүҙән ҡаза күргән балаларҙы саҡырырға мөмкин. Киләсәктә берлектәге һауыҡтырыу учреждениелары төҙөү перспективаһы ла бар.
Япония делегацияһын етәкләгән «ROTOBO» ассоциацияһы (150 ҙур предприятиены берләштереүсе коммерция булмаған ойошма) президенты Такаси Нисиока уңышлы хеҙмәттәшлеккә өмөт бағлай. Уларға Мәскәү, Санкт-Петербург яҡшы таныш, шул уҡ ваҡытта япондар Рәсәйҙең башҡа төбәктәрендә лә ҡеүәтле потенциал булыуын аңлай, Башҡортостанды ла шул иҫәпкә индерә. Дөйөм алғанда, Япония беҙҙә үҫтереү өсөн өс йүнәлеште билдәләй. Беренсенән, Рәсәй биләмәһендә автокомпоненттар етештереү өсөн партнерҙар табыу, икенсенән, электр энергияһын һаҡлау һәм һөҙөмтәле файҙаланыу. Был уларҙа яҡшы үҫешкән һәм япондар нефть химияһы етештереүҙә үҙ технологияһын тәҡдим итергә әҙер. Тағы ла бер йүнәлеш – сәнәғәт инфраструктураһын әҙерләү һәи төҙөү. Көнсығыш иле сүп яғыу заводы һәм канализация системаһын камиллаштырыу буйынса тәжрибәһен өйрәтмәксе.
Япония делегацияһы Өфөләге «СП Витценманн-Руссия» заводында булды. Был башҡорт-немец предприятиеһы Калугалағы Mitsubishi Motors заводы өсөн автокомплекттар ебәреү проектында ҡатнаша. «СП Витценманн-Руссия»лағы төп продукция – автомобиль сәнәғәтендә ҡулланылған һығылмалы металл элементтар. Башҡортостандың Япония­лағы рәсми вәкиле Ришат Муллагилдин әйтеүенсә, автокомплекттар ебәреүгә һайлап алыуҙа был заводтан башҡа республиканың тағы өс предприятиеһы – Бәләбәйҙәге «БелЗАН» йәмғиәте, Нефтекамалағы «Искож» берекмәһе һәм «Салауатбыяла» йәмғиәте ҡатнаш­ҡан. Бәләбәйҙә уларҙың презентацияһы булды. ҡунаҡтар тағы ла «Өфө моторҙар эшләү берекмәһе», «ЕСМ» йәмғиәттәре эшмәкәрлеге менән танышты, Нефтте химик эшкәртеү институтына сәфәр ҡылды. Өс көнлөк осрашыуҙың көн тәртибендә «Русгидро-Альстом» технопаркына барыу ҙа индерелгәйне.
Япония вәкилдәре сәфәрҙәренең һөҙөмтәле булыуына ышаныуҙарын белдерҙе. Башҡортостан делегацияһы яуап сәфәре менән ҡояш сығышы тарафтарына октябрҙә барырға ниәтләй.
Әйткәндәй, ер тетрәүҙә зыян күргән илгә ярҙам маҡсатында республикабыҙҙа ла хәйриә акцияһы үткән. Әле Японияла сәнәғәт предприятиеларының 60 проценты тергеҙелгән, радиация кимәле лә хәүефһеҙ тип баһалана.
Бөгөн Башҡортостанды донъяның 100 иле менән тауар әйләнеше тоташтыра. 2010 йыл һөҙөмтәләре буйынса был тәңгәлдәге күрһәткес 10 миллиард долларға еткән. Ә Япония менән тауар әйләнеше 30 миллион доллар самаһы.